Deprem Mühendisliği Akademik Bütünlük Belgesi

AKADEMİK BÜTÜNLÜĞÜN VE SAYGINLIĞIN KORUNMASI

DEPREM MÜHENDİSLİĞİ ANA BİLİM DALI

 

Bu belge, akademik saygınlık ve bütünlük açısından önem taşıyan bazı konuları anımsatmak amacıyla hazırlanmıştır.

Akademik saygınlık ve bütünlüğe; dürüst ve adil, emeğe saygılı, sorumlu ve açık davranarak1 erişilebileceğinin bilincinde olarak, aşağıda ana hatları ile değinilen konulara özen gösteriyor ve hepimiz için iyi ve verimli bir şekilde yararlanabildiğimiz ve katkıda bulunabildiğimiz güvenilir bir akademik ortamı korumaya çalışıyoruz.  

Boğaziçi Üniversitesi etik ilkelerine aşağıdaki bağlantılardan erişilebilmektedir.

 

Akademik saygınlık ve bütünlüğü koruyabilmek üzere, akademik uygunsuzluğa neden olacak eylemlerden kaçınmak için bunların tanımlanması önemlidir. Akademik uygunsuzluk, kasıtlı bir şekilde veya istemeyerek, uygunsuz ve adil olmayan bir yolla kendisine veya bir başkasına yarar sağlamak üzere veya bir başkasının haksızlığa uğramasına yol açabilecek şekilde, bilim ve araştırmanın bütünlüğünü bozan, araştırma ortamı üzerinde olumsuz etkileri olan, sağlıklı bilimsel araştırma yapılmasını kısmen veya tamamen engelleyebilen, gerçekleştirilmiş veya girişimde bulunulmuş eylemler olarak tanımlanabilir1,2,3.

Akademik yaşam kültürünü oluşturmak, yerleştirmek ve korunmasını sağlamak üniversite ortamının tüm bileşenlerinin sorumluluğudur. Sağlıklı bir akademik ortamın tesisi herkes için, ama özellikle öğrenciler ve akademik kariyerinin başında/erken safhalarında olanlar için büyük önem taşımaktadır.

Akademik uygunsuzluğa yol açan eylemlere aşağıdaki örnekler verilebilir:

Fikri mülkiyet haklarına aykırı davranmak: 1,2,3,4,5

  • Bir başka kişinin çalışmasından- makalesi/tezi/kitabı/ödevi/kendine ait olmayan veri vb. - intihal yapmak (aşağıda konu açılacaktır.)
  • İki kişinin birlikte yürüttükleri bir çalışmanın, kişilerin onayı olarak ya da olmaksızın yalnızca bir kişi adına sunulması
  • Kendisinin daha önce aynı program veya bir başka programda veya bir başka kurum ya da ortamda değerlendirilmek üzere sunduğu çalışmasını yeniden sunmak (öz-intihal)
  • Gerçekleştirilmiş/planlanmış bir çalışmayı (tez çalışması, makale), araştırmanın orijinalliği bağlamında anlamı/önemi olmayan küçük değişiklikler yapmak suretiyle, birden fazla yeni ve orijinal çalışma gibi sunmak
  • İlgili öğretim üyesinin izni olmaksızın ders notlarının, öğretim üyesi tarafından sağlanan malzemenin, tamamı veya bir bölümünü yayımlamak veya ticari olarak kullanmak

 

Haksız, dürüst ve etik olmayan uygulamalar1,2,3,6:

  • Doğru olmayan bir bilgi sunmak
  • İltimas etmek veya geçilmesini istemek
  • Atıfların uygun olmayan bir şekilde kullanılması (atıf ölçümlerini artırmaya yönelik olarak ilgisiz bir kaynak gösterilmesi)
  • Yayınlarda verilerin tam paylaşılmaması veya değiştirilmesi
  • Ders materyallerine ve üniversite belgelerine müdahale etmek (örn. belge üzerinde tahribat / değişiklik yapılması; kütüphaneden ödünç alınan kitap ve malzemelerin fazladan tutulması gibi, diğer bireylerin haklarına zarar verecek şekilde davranılması)
  • Bir başka kişinin veya üniversitenin mülkiyetinde bulunan bir çalışmaya/alana uygunsuz bir şekilde erişim gerçekleştirmek
  • Sınavlarda ve toplantılarda kurallara uygun davranmamak
  • Akademik uygunsuzluğa maruz kalan veya akademik uygunsuzluk yapıldığına şahit olanların çeşitli sebeplerle bu duruma sessiz kalması, görmezden gelmesi

 

Yukarıdaki örnekler arasından, fikri mülkiyet hakları alt başlıklarından biri olan intihal durumuna biraz daha ayrıntılı değinmek yararlı olacaktır.

İntihal, kasıtlı olarak veya bilmeden, hazırlanmakta olan tez, makale, proje, rapor veya ödev çalışmalarında, kaynağını bildirmeden (referans göstermeden) bir başkasının fikri mülkiyetinde olan bir çalışmadan fikirleri, yazılı ifadeleri, sonuçları, şekil ve tabloları kısmen veya tamamen kendi fikri gibi kullanmak olarak tanımlanabilir. İntihal olarak tanımlanan durumlar, makalenin/çalışmanın bir bölümünü veya bir paragrafını veya bir cümlesini kullanmayı içerebilir.  İntihal olarak tanımlanan durumlara aşağıda belirtilen eylemler girmektedir:

  • Kaynağını göstermeden ve/veya alıntılama formatında vermeden, hazırlanan makale(ler), tez, ödev(ler)de bir başkasının / başka yazarların;
  • yayımlanmış veya yayımlanmamış çalışmasından bölümler, resimler, tekil bilgiler vs. kullanmak/doğrudan alıntılamak
  • görüş, çıkarım ve fikirlerini kendi fikirleri gibi belirtmek
  • anlatım biçimini, metafor ve benzetmelerini, fikir ve işlemlerini farklı bir anlatımla kullanmak / yorumlamak / mealen aktarmak

Referanslara kaynak bilgisinin eklenmesine karşın, metin içinde tırnak işareti ile belirtilmemiş alıntılar gibi yeterli olmayan bir metin içi kaynak gösterimi de yine intihale neden olacaktır. Bir başkasının çalışmasının kişinin kendi sözcükleri ile yorumlanması, intihale çok açık bir durum oluşturmaktadır. Kabul edilebilir aktarım şekillerine dikkat etmeye ihtiyaç vardır. Benzer şekilde, neyin herkesçe bilinen bir konuya girdiği (common knowledge ) tam bilinemiyor olabilir. Böyle durumları araştırmak, istemeden intihal yapılmasının önüne geçecektir. Bunlara ilişkin örneklere, belgenin sonunda paylaşılan, yardımcı bilgi linklerinden ulaşılabilir.

  • Öz-intihal: Kendisinin daha önce aynı program veya bir başka programda veya bir başka kurum ya da ortamda değerlendirilmek üzere sunduğu çalışmasını yeniden sunmak

 

Akademik Uygunsuzluğa Yol Açacak Eylemlerden Kaçınmak

Herhangi bir olumsuz duruma düşmemek açısından her zaman uygunsuzluk olarak tanımlanan durumları bilmek ve böyle bir duruma yol açabilecek etkenleri göz önünde bulundurarak önlem almak yararlı olacaktır. Aşağıda bazı öneriler derlenmiştir1:

  • Zamanında ve etkin çalışma alışkanlıkları geliştirmek
  • Zaman yönetimi becerisini geliştirmek
  • Tanımlamaların ve uygulamaların nedenlerini bilmek / anlamak
  • Etkin not tutmak
  • Yazma becerilerini geliştirmek
  • Psikolojik Etmenler: dingin olmak, odaklanabilmek, ertelememek ve gerçekçi olmayan beklentilerden kaçınmak

 

Öğrencilerimiz İçin Not: Bu konular ile ilgili olarak üniversitemizin Öğrenci Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Merkezi'nden destek alınabilir. https://burem.boun.edu.tr/node/17

Çeşitli Yardımcı Bilgi İçeren Linkler:

 

Kaynaklar:

  1. UC Berkeley http://gsi.berkeley.edu/media/Academic-Misconduct.pdf
  2. Imperial College London - Academic Misconduct Procedures &
  3. Imperial College London - Plagiarism Awareness for Master’s Students, PhD Students, Researchers https://www.imperial.ac.uk/admin-services/library/learning-support/plagiarism-awareness/
  4. The London School of Economics and Political Science – Plagiarism  https://www.lse.ac.uk/social-policy/Current-Students/Plagiarism
  5. Bogazici Universitesi Psikoloji Bölümü Akademik Bütünlük  İlkeleri  - https://psychology.boun.edu.tr/content/academic-integrity
  6. The Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE): Identifying Plagiarism  https://journals.ieeeauthorcenter.ieee.org/become-an-ieee-journal-author/publishing-ethics/ethical-requirements/